جان ج . واتکیس ، Ph . D .

دانشگاه مونتانا

[ مدرس هائی که این کار عملی را همراه با دانشجویان انجام نمی دهند ، ممکن است این مطالب آموزشی با ارزش را به صورت نمایشی یا دمونستراسیون در جلوی کلاس اجرا کنند . ]

مطابق معمول ، افراد کلاس را به گروههای کوچکی تقسیم کنید . برای انجام این تمرینها بایستی از بهــترین دانـــشجـــویان

[ به معنای دارای بیشترین میزان هیپنوتیزم پذیری ] استفاده کنید ، تا نتیجه ی تمرینها با موفقیتِ مورد انتظار همراه شود .

پدیده های پیچیده ( یا در شرایط خلسه های عمیق )

تلقینات عجیب و غریب یا باور نکردنی ، اغتشاش در ادراک

1 ـ a . خلسه ی هیپنوتیزمی را

ایجاد و آنرا عمیق کنید .

 

b . به سوژه تلقین کنید که او قادر نخواهد بود که یک عددی مانند عدد 3 را مشاهده کند .

c . به صورت تلقینات بعد از هیپنوتیزمی این مطلب را برقرار و در ضمن این تلقین را با یک ذایل کننده مرتبط یا مربوط

کنید . ( مثلاً : « تا زمانی که من شانه ی راست ترا لمس کنم » )

d . از سوژه بخواهید که اعداد ستون را---------------------------------------------7 3 2 5

با یکدیگر جمع و نتیجه را بنویسند . ------------------------------------------------2 2 4 3

--------------------------------------------------------------------------------------4 4 6 1

-------------------------------------------------------------------------------------3 1 5 4

e . یک تمرین دیگر : یک عدد دیگری را برای « نامرئی شدن » در نظر بگیرید و با مجموعه ی دیگری از اعداد در ستونها ،

تمرین جمع کردن را تکرار کنید .

سیر قهقرائی در زمان و افزایش قدرت یا ظرفیتِ حافظه

نمونه یا واریاسیون A

a . از سوژه بخواهید که چند خاطره ی ساده را از دوران کودکی خود بیان کند .

این گفته ها را با دقت و به صورت کتبی یادداشت کنید .

b . سوژه را در شرایط خلسه قرار داده و عمق خلسه او را عمیق تر کنید .

( با یک علامت برای دوباره هیپنوتیزم شدن ، اگر دوست دارید ) .

c . توجیه زمانی و مکانی کنونی سوژه را مغشوش کنید ( « شما کاملاً فراموش می کنید که چه کسی هستید و همه چیز را در این زمینه از یاد می برید و درضمن فراموش می کنید که در چه سالی هستید... » ) .

d . سوژه را به گذشته و سالهای اولیه ی عمرش ببرید ، زمان یکی از حوادث و وقایعی را که قبلاً بیان کرده بود .

( « تو داری جوانتر و جوانتر می شوی . تودر این لحظه 15 ساله هستی ، و یا 14 ، 13 و ... )

e . هیپرمنزیا : از وی بخواهید تا آن حادثه را که قبلاً شرح داده ، دوباره بیان کند .

و یا :

با سیر قهقرائی در زمان : از او بخواهید که نحوه ی انجام آن حادثه را برای شما بازسازی کند .

( « شما آنجا هستید ، چه اتفاقاتی دارند انجام می شوند ؟ » )

f . به افزایش و پرمحتوا تر شدنِ مطالب بیان شده توجه کنید .

g . سوژه را به سن کنونی و زمان حالِ کنونی برگردانید . او را از حالت هیپنوز خارج کنید .

نــمونه یا واریاسیون B

a . درباره ی برخی از وقایع و خاطراتِ اولیه در دبستان از او سئوال کنید . ( درباره ی یک نمایشنامه یا خاطره صحبت کنید . )

b . او را هیپنوز و خلسه ی او را عمیق کنید .

c . توجیه زمانی و مکانی کنونی سوژه را مغشوش کنید .

d . سوژه را به دوران تحصیل ابتدائی ، راهنمائی و یا متوسطه برگردانید . به همان سنی که آن واقعه در آن زمان به وقوع پیوسته بود .

e . از سوژه بخواهید که به آموزگار نگاه کند و نام او را بیان کند .

f . از وی درباره ی دوستان او در آن کلاس پرسشهائی را مطرح کنید . نام آنها را بپرسید و مشخص کنید که آنان در چه موقعیتی

و مکانی در کلاس نشسته اند ؟

g . در شرایطی که سوژه در آن زمان در جلوی کلاس ایستاده ، به این صورت صحبت کنید ( مریم هم اکنون در جلوی کلاس

ایستاده و می خواهد درباره ی یک خاطره یا قطعه ی نمایشی با ما صحبت کند ) . دقت کنید تا در مورد چگونگی بیان مطالب

توسط وی ، حقیقت و صحت را مراعات کنید .

h . سوژه را به سن کنونی و مکان کنونی برگردانید .

نــمونه یا واریاسیون C

a . بپرسید که در کلاس ( اول ، دوم ، ... ) چه کسی روبروی او قرار دارد ؟

b . خلسه ی هیپنوتیزمی را ایجاد و عمق خلسه ی او را عمیقتر کنید .

c . توجیه ی زمانی و مکانی سوژه را مختل کنید .

d . به زمانِ کلاس یا سالِ اول ( یا دوم و یا سوم ) ، سیر قهقرائی انجام دهید .

( توخیلی کوچکتر یا جوانتر شده ای . به کلاس هشتم ، کلاس هفتم ، ...

به پائین تا کلاس اول برگردید ) .

e . به آموزگار که در جلوی کلاس ایستاده نگاه کنید . او لبخندی بر لب دارد .

راستی نام او چیست ؟

f . راستی در کلاس چه کسی در جلوی تو نشسته است ؟ چه کسی در جلوی ... دوست تو نشسته است ؟

در ردیف جلو چه کسانی نشسته اند ؟ در ردیف دیگر در کلاس چه کسی نشسته است ؟ پشت سر او ... و

پشت سر او چه کسی نشسته است ؟

g . نام کسانی را که سوژه بیان می کند ، یادداشت کنید .

h . سوژه را به سن کنونی ومکان کنونی برگردانید . او را از شرایط خلسه ی هیپنوتیزمی خارج کنید .

درباره ی نام افرادی که بیان کرده ، با اوصحبت کنید . ببینید او پیش از این در شرایط هشیاری نام

چه کسانی را برده بود ؟ و چه نامهائی را که اظهار کرده ، برای او نا آشنا هستند ؟

توهمات بعد از هیپنوتیزمی

واریاسیون A

a . یک سوژه ی هیپنوتیزمی عالی یا بسیار خوب را هیپنوتیزم کنید و برای عمیقتر شدنِ او ، زمانی کافی را صرف کنید .

b . به او تلقین کنید که وی پس از خارج شدن از خلسه ی هیپنوتیزمی و باز کردن چشمانش قادر به دیدنِ دوستش و یا

یکی از بستگانش نخواهد بود ، مگر اینکه او شانه اش را لمس کند .

c . در شرایطی که سوژه همچنان در شرایط خلسه است ، از او بخواهید که چشمانش را باز کند .

d . سه نفر را در برابر او قرار دهید ، که یکی از آنها یکی از دوستان او بوده باشد .

e . از سوژه بپرسید : « چند نفر دربرابر تو ایستاده اند ؟ »

f . اگر سوژه گفت : دو نفر ، از دو نفر ( به جز دوست او ) بخواهید که صحنه را ترک کنند .

g . در شرایطی که سوژه پس از باز شدن چشمانش همچنان به جلو نگاه می کند ، یک کتاب به دست « دوست نامرئی » او بدهید

و از او بخواهید که آن کتاب را به بالا و به پائین ببرد .

h . به تعجب و شگفتی سوژه توجه کنید ! از سوژه پرسشهائی را مطرح کنید تا متوجه شوید که وی این وضعیت را چگونه تفسیر

و توجیه می کند ؟

i . شانه ی سوژه را لمس کنید ، تا وضعیتِ نامرئی بودنِ دوست او از بین برود .

j . کلیه ی آثار باقیمانده ی گیجی و شگفتی را از بین ببرید و سوژه را از حالت هیپنوز خارج کنید .

واریاسیون B

a . سوژه را هیپنوز و خلسه ی او را عمیق تر کنید

b . به سوژه تلقین کنید که او پس از باز کردن چشمانش ، سگ بزرگی را در برابرش خواهد دید .

c . چشمهای سوژه را باز کنید و به شگفتی و تعجب وی توجه پیدا کنید . وضعیت را آرام کنید و از وی چند پرسش بکنید .

d . با لمس شانه ، « سگ » را از جلوی چشم او بردارید !

e . تمام آثار مغشوش بودن را از بین ببرید و او را از خلسه خارج کنید .

واریاسیون C

a . واریاسیون A و یا واریاسیون Bرا تکرار کنید وبه صورت بعد از هیپنوتیزمی توهم را برقرار کنید . پیش از اینکه با شماردنِ یک تا پنج سوژه را از خلسه خارج کنید ، به او بگوئید: « تا زمانی که من شانه ی ترا لمس می کنم ، همچنان دوست تو نامرئی باقی خواهد ماند . » و یا « تو همچنان به دیدنِ سگ ادامه خواهی داد ، تا وقتی که من شانه ی ترا لمس[1] کنم . »

پس از جلساتی که چنین تلقینات پیچیده ای بیان می شوند که فقط در « درجات عمیق خلسه » امکان پیدایش یا ایجاد آنها ممکن است ، این موضوع بسیار مهم است که آثار چنین تلقیناتی پیش از بیدار شدن سوژه و قبل از پایان جلسه کاملاً از بین برده شوند . مدرس بایستی خیلی با دقت بررسی کند که تمام افراد شرکت کننده در این برنامه ها پیش از ترک جلسه کاملاً هشیار ، دارای حال خوب و کاملاً در شرایط زمانی و مکانی اوضاعی هستند که با تلقینات هیپنوتیزمی به صورت موقت آنرا ازدست داده بودند .

* * *

مطالب متن یا مقاله فوق ، از کتاب زیر با اجازه ی ناشر برداشت شده است .

واتکینس ، ج . ج . ( 1988 ) . کتاب دستی برای آموزش هیپنوتیزم بالینی .

نیویورک ، ایروینگتون